Bijzondere tekeningen van badhuis Nes uit 1879 geschonken
Afgelopen week heeft een verre familielid van de bekende architect W.C.A. Hofkamp (1849-1924) twee bijzondere tekeningen van het eerste badhuis van Ameland, dat bij Nes stond, geschonken aan Amelander historie. De tekeningen zijn in 1879 getekend en gesigneerd door Willem Carel Adriaan Hofkamp. Willem Hofkamp werd op 16 december 1849 in Surhuisterveen geboren als zoon van Klaas Hofkamp (1818-1888) en Johanna Henriëtte Louisa van Iddekinge (1811-1857). Vader Hofkamp kwam uit Groningen en was van beroep predikant in o.a. te Nuis en Niebert in de periode 1852-1888. Het gezin Hofkamp bestond uit zes kinderen waarvan Willem Hofkamp het vierde kind was. Willem Hofkamp volgde in Groningen de Rijks Hogere Burgerschool en volgde de timmer- en tekenopleiding aan de gemeentelijke burgerschool. In zijn latere carrière zou Hofkamp vestingwerken van diverse steden als Nijmegen, Coevorden en Deventer ontmantelen. Ook werd hij hoofdopzichter van de gemeentewerken in Nijmegen en later directeur van de gemeentewerken in Leeuwarden. En dan rijst nu de vraag hoe Hofkamp in 1879 op Ameland terecht kwam?
Op de linker tekening is het badhuis vanaf de 'zeezijde' en op de rechter tekening vanaf de 'landzijde' te zien. Wat zal het kleine gebouwtje links van het badhuis geweest zijn?
Willem Hofkamps jongere broer Jan Albert van Iddekinge Hofkamp (1854-1918) trouwde op 29 april 1881 .jpg)
met Anne Jeanette Geerling (1853-1910) die op de rechter foto is te zien. Zij was geboren te Urk als dochter van de geneesheer Arrien Maximiliaan Geerling en Anna van Elk. Vader Arrien M. Geerling schijnt een periode als geneesheer op Ameland gewerkt te hebben hoewel daar geen gegevens van bekend zijn. Mocht u hier meer gegevens van hebben dan kunt u onder dit artikel een reactie achterlaten.
In ieder geval is het niet met volle zekerheid te zeggen dat de tekeningen van het badhuis door Willem Hofkamp getekend zijn. Hoewel de tekeningen wel met 'W.C.A. Hofkamp' gesigneerd zijn, zou broer Jan van Iddekinge Hofkamp ook de tekeningen vervaardigd kunnen hebben. Jan tekende namelijk net als broer Willem graag en diens tekeningen werden ook met 'W.C.A. Hofkamp' gesigneerd.
Jan A. van Iddekinge Hofkamp en Anne Jeanette Geerling bleven na hun huwelijk niet lang op Ameland. In 1882 werd hun eerste kind Johanna Louise in Nijmegen geboren en in 1884 kregen ze weer een dochter met de naam Anna Louise. Jan A. van Iddekinge Hofkamp was van beroep o.a. kassier van de Boerenleenbank in Woudenberg.
Dit is het handschrift van Jan Albert van Iddekinge Hofkamp dat veel op het handschrift van de gesigneerde naam 'W.C.A. Hofkamp' lijkt.
Al met al zijn de tekeningen van het badhuis in Nes een unicum aangezien er niet veel afbeeldingen van het eerste badhuis in Nes bestaan en het van beide zijden getekend is. In 1852 werd de NV Noordzeebad Ameland opgericht met in het bestuur burgemeester Van Heeckeren, Sipke Gerbens de Jong, Gabbe Jans Scheltema en predikant Roorda. Zij lieten een badhuis bouwen dat in 1853 werden geopend. Gasten die hier gebruik van maakten, konden in diverse herbergen en pensions in Nes overnachten. Aanvankelijk kwamen veel mensen naar het badhuis maar al snel werden het er minder. Er kwamen zo weinig mensen dat het bestuur in 1859 besloot het badhuis te verkopen. in 1860 werd het badhuis aan bestuurslid Gabbe Jans Scheltema verkocht die er wel brood in zag. Hij liet in 1879 een nieuw badhuis bouwen maar de zaken liepen niet goed. In 1888 werd dit badhuis ook gesloopt. Zijn zoon Jan Gabbe Scheltema probeerde het later weer en was eigenaar van het bekende Hotel Scheltema.
Update 1-9-2015
ZEEBAD AMELAND 1880
Er zal dezen zomer weder een zeebad Ameland geopend worden. Wij zeggen weder, want het is zeker velen wel bekend, dat er voor twintig jaren reeds zoodanige inrigting op Ameland heeft bestaan, maar dat die destijds is te niet gegaan. De reden echter, waarom de inrigting destjjds niet kon bestaan, lag naast de gebrekkige communicatie met den vasten wal zeker in de ietwat weelderige wijze, waarop de zaak toen was ingerigt. Zoolang er toch aan het strand slechts een houten locaal bestond, waar de badgasten wel zich ververschen, maar niet logeren konden, mogt de zaak zich in een tamelijken bloei verheugen. Maar toen men aan het strand een kapitaal steenen badhuis had gebouwd, hetgeen tevens voor logies was ingerigt, bleek het, dat men het zeil te hoog in top had geheschen. De oprigters van het nieuwe zeebad Ameland gaan daarom wijselijk niet op een grooten voet scboeijen. Er wordt thans aan het strand een eenvoudig, doch smaakvol gebouw getimmerd, om te dienen als woning voor den badmeester en als ververschingslocaal voor de badgasten. Logies zullen de badgasten moeten zoeken te Nes, op 20 minuten afstand van het strand gelegcn, waar niet alleen verscheidene logementen bestaan, maar waar men ook bij de burgers kamers zul kunnen huren.
Het is te denken dat, op deze wijze ingerigt, een Zeebad Ameland zal kunnen bestaan. De communicatie met den vasten wal levert nog wel even als vroeger op sommige dagen hare bezwaren op, maar men leeft in de hoop, dat de pogingen tot verbetering daarvan, niet schipbreuk zullen lijden. Wordt eenmaal Ameland aan den vasten wal aangehecht, dan mag men gerust zeggen, dat het Zeebad Ameland een schoone toekomst heeft. Ieder toch, die op het eiland bekend is, weet, hoe aangenaam het er in den zomer wezen kan. 't Is waar, men vindt er Scheveningen's en Zandvoort's bekoorlijke omstreken niet. Daarentegen biedt een eiland een eigenaardig natuurschoon, dat een plaats aan den vasten wal onmogelijk geven kan. De nederigs, maar lommerrijke dorpen, te midden van elkander afwisselende gras- en korenvelden gclegen, de deels begroeide en van allerlei bloemen geurende, deels met helm beplante, deels volkomen kale duinen, en dat alles van alle kanten omgeven door de bij elken vloed schuimend en donderend opkomende zee - voorwaar dit ensemble is wel in staat een diepen indruk te weeg te brengen, en een genot te verschaffen, waarvan men niet spoedig genoeg heeft. Wat het eiland Ameland bijzonder als badplaats aanbeveelt (namelijk voor zulke badgasten, die herstel zoeken hunner geschokte gezondheid) dat is de frissche lucht, die men er vindt, en het zuivere water. Hierdoor geniet Ameland zelfs eenig voordeel boven onze badplaatsen in Holland.
Het spreekt toch van zelf dat de dampkring op een diep in zee gelegen eiland des zomers zuiverder is, dan in een plaats aan de kust en wat inzonderheid het water op het strand van Ameland betreft, het water is er daarom zouter en helderder, dan aan de kust van Holland en Zeeland, omdat het water naar Ameland voornamelijk wordt opgestuwd door de vloedgolf die rondom de noordpunt van Schotland in de Noordzee valt, terwijl het water dat langs Zeelands en Hollands kusten schuurt, voornamelijk uit de kanaal-vloedgolf afkomstig is, en door de opname van de zoete met slibstoffen bezwangerde wateren van Schelde, Maas en Rijn, in zuiverheid verminderd wordt. De plaats daarenboven, waar het badhuis op Ameland wordt opgerigt, biedt een zacht afhellend strand voor de badenden zonder gevaar.
Wanneer men nu alle deze omstandigheden overweegt, mag men met reden veronderstellen, dat de oprigters van het zeebad Ameland geene goede zaak hebben op touw gezet, eene zaak, die inzonderheid voor de noordelijke provinciën van ons land van belang is en die voor menigeen eene weldaad worden kan. Wij achten het daarom ook onzen pligt, het publiek op deze nieuwe inrigting te wijzen.