De familie Mosterman
Van de hak op de tak fragmenten
Naar aanleiding van een oude foto die Marcel van der Geest op Facebook zette op de pagina van Vrienden van Historisch Ameland raakte ik in een speurtocht naar de ontwikkeling van de Mostermanfamilie op Ameland. De boerderij aan de Rixt van Doniastraat op deze foto werd in de jaren 1960 bewoond door voor Klaas van der Geest, in het midden Leendert Brouwer en op de westkant Sip Tabes de Jong.
De boerderij werd later weggebroken en nu is het een vakantiewoning van fam. G. Braakman. De driedubbele woning wordt nu aan de westkant bewoond door Bouke en Jolanda Jepma. Wat bijzonder is, is de sierlijke gevelsteen die nu aan de muur hangt. Op de steen staat A(nno) 1711. Het past duidelijk niet bij het eenvoudige huisje. Navraag leert dat de steen vroeger als deksel op de put lag in de boerderij. Volgens wijlen Epke van der Geest kwam de steen van de woning van de grietman, de burgemeester dus. Maar de steen hoorde altijd al bij dit erf. In 1832 woonde grietman Van Heeckeren op de plaats waar nu Jan Dirk Oud zijn stofferingszaak heeft aan de Reeweg.
De woning op bovenstaande foto was in 1832 in bezit van Leendert Jans Mosterman 1758-1844 gehuwd met Ytje Jansen. Leendert was Rijksopzichter Duinbeplantingen en daarnaast nog timmerman. Deze Leendert Jans Mosterman was katholiek. Die zijn vader Jan Pieters Mosterman was geboren in 1720 in Nes en huwde in 1746 met Anke Leenerts in Sloterdijk. Daar zijn relaties met de Doopgezinde en Hervormde religie.
Vanuit deze Leendert Jans Mosterman trek ik wat draadjes naar latere generaties. Eerst met zijn jongste dochter Klaaske Leenderts Mosterman (1799-1860). Die huwde met de buitenvaarder Teunis Jansen Brouwer (1797-1856). Zij hadden een zoon Leendert Teunis Brouwer (1830-1891). Hij was weer de vader van de bewoner van het middelste huisje in 1960 Leendert Brouwer (1877-1965). Deze laatst Leendert was gehuwd met Aaltje Edes (1879-1924). Ze hadden geen kinderen. Hij was werkzaam als zeeman, boswachter, duinwachter en kampwachter bij Duinoord (toen RWS).
Een andere zoon van Leendert Jans Mosterman was Kornelis Leenders Mosterman (1790-1853). Hij was landbouwer en gehuwd met Tetke Jans Brouwer (1795-1845). Ze hadden in 1832 de boerderij die aan de zuidkant van zijn vader stond. De boerderij is er nog, erg vervallen en was tot het laatst in gebruik bij de familie Klein. In het omdijkte landbouwgrond hadden ze 4760 m2 bouwland en 16490 m2 hooiland. In de markegronden van Nes hadden ze in ieder geval een halve Grazing, weiderecht.
Cornelis Leenderts Mosterman was in dienst in het leger van Napoleon. lichting mairie Ameland marine; Hij was vrijwillig beroepsmilitair (beroepsmatroos) 21.05.1812 indienst 54e Equipage de haut bord, Le Comm.ce de Lyon; In 10.03.1813 gedeserteerd uit het leger. in 28.03.1813 was hij terug op Ameland. bronnen: Tresoar
Uit het huwelijk met Tetke Jans (Tjetske) Brouwer is onder andere geboren de zoon
Cornelis Cornelis Mosterman (1835-1871). Die huwde met Neeltje Gabbes Scheltema (1838-1900). Hun dochter Jikke Mosterman 1864-1940 huwde met Ruurd Scheltema (1862-1949).
Jikke en Ruurd Scheltema Mosterman. Kinderen Hiltje ongehuwd, Cornelia gehuwd met Van der Meulen, Neeltje ongeh., Jikke gehuwd met Piet van den Brink, Cornelis ongeh., Gabbe ongehuwd overleden in een psych. ziekenhuis, Theodora gehuwd met Johannes van den Brink.
Voerman Cornelis Scheltema, op de kar o.a. Jetta Klaassen-Van den Brink
In 1832 bij het opnemen van het minuutplan van het kadaster komen we in Buren op de hoek Strandweg/ Kooiweg tegen een andere zoon van Leendert Jans. Dat is Hendrik Leenderts Mosterman (1777-1853). Gehuwd met Ignatia Pieters Yeke Beyaard (1786-1874). Dit stel had 9 kinderen. Hun 8ste kind was Ignatia (Yeke) (1828-1881). Zij huwde met Willem Dieters. Ze gingen wonen in het huis aan de Noordkant van haar vader. Ik heb er eerder over geschreven. Een noodlottig verloop met het overlijden van al hun kinderen en zij zelf aan TBC. Hendrik Leenderts Mosterman had aan huis een winkel en een tapperij.
Hoek Strandweg-Kooiweg Buren
De oudste zoon van Hendrik Leenderts Mosterman was Pieter Hendriks Mosterman (1811-1882). Deze huwde met Renske Jans Molenaar (1821-1910).
Andries Mosterman met zijn vrouw Antje de Jong en hun kinderen Pieter, Janke, Hendrik en Petronella.
Via hun zoon Andries Mosterman (1861-1934) en zijn vrouw Antje de Jong (1869-1926) komen we bij hun kinderen. De broers Pieter Mosterman 1900-1970, gehuwd met Catharina Metz (1905-1987) en Hendrik Mosterman (1903-1968 gehuwd) met Cato de Jong.
Pieter en Catharina kregen 13 kinderen onder wie de nazaten van het huidige bouwbedrijf Mosterman. Hendrik en Cato kregen 7 kinderen onder wie Andre, gehuwd met de onlangs overleden Hinke. De ouders van Aukje Mosterman, die op haar ouderlijke grond een modern appartementenbedrijf runt.
De jongste zoon van Hendrik Leenderts Mosterman was Hendrik Hendrik Mosterman (1831-1868). Hij huwde met Doortje Jans Metz (1827-1911). Zij kregen o.a. een zoon Jan Mosterman (1860-1945) die huwde met Trijntje Brouwer (1867-1902).
In 1893 werd hier het Rijksdepôt gevestigd van de postdienst. Jan Mosterman had de bijnaam HinDoorJan. Hij was behalve depôthouder ook herbergier en boer. Ze hielden daar een zogenaamd huiscafé. Hun enige dochter was Doortje Margaretha Mosterman (1896-1986). Zij huwde met Jacobus Adrianus Metz (1896-1978). Hun kleinkinderen wonen nog steeds in het voorouderlijk huis.
Een andere zoon van Hendrik en Ignatia was Jan Hendrik Mosterman (1816-1901). Hij was boereknecht, landbouwer en van 1875 tot 1894 opziener bij de boerestand in Buren. Daarnaast jarenlang kerkmeester. Met hem gaat dit verhaal verder. Jan Hendrik Mosterman huwde met Janke Jacobs de Boer (1822-1881). Zij kregen 7 kinderen. Ik benoem ze allemaal.
Jacob Jans (1851-1936). Gehuwd met Grietje Jans de Jong (1853-1887)
Rechts boerderij van Jacob Jans Mosterman (1851-1936) aan de Kooiweg.
Boerderij in 1832 in eigendom van weduwe Tjeerd Jans Beijert. Tjeerd zelf was scheepstimmerman en zou aan boord zijn overleden. In ieder geval erft zeeman Jan Tjeerds Beijaard huis en erf.
In 1874 scheiding. Dan is het eigendom van Jan Hendriks Mosterman (1816-1901).
1880 Vernieuwing
1883 Verkoping. Gebouw wordt eigendom van Jacobs Jan Mosterman (1851-1936)
1899 herbouwd
In 1901 wordt één en ander in tweeën gedeeld. De helft is 17/32 deel blijft dan van Jacob Jans Mosterman 10 centiare grond is van Pieter Douwes Brouwer. De vrouw van Jacob Jans, Grietje de Jong, is in 1887 overleden. In 1938 na overlijden van Jacob Jans verkocht aan Pieter Barends Kooiker. De dochter van Jacob Jans Mosterman en Grietje de Jong is Jelske Mosterman. Zij huwt met Tiemen Boelens.
Jelske Mosterman en Tiemen Boelens voor hun boerderij aan de Kooiweg. Nu kampeerboerderij Molenwiek.
 huwde met de kooiker Tjeerd Kiewied op de Kooiplaats.jpg)
De andere dochter Janke Kiewied-Mosterman (1881-1963) huwde met de kooiker Tjeerd Kiewied op de Kooiplaats.
Ieke Jans Mosterman (1852-1926) huwde met de bekende aannemer en uitvoerder van rijksdiensten Foppe de Jong.
Ieke Mosterman en Foppe de Jong kregen 11 dochters van wie 2 jong overleden. Foppe was al jong een ondernemende man. Op 21-jarige leeftijd bouwde hij de ambtswoning van Rijkswaterstaat, korte tijd later een nieuwe boerderij bij de Kooiplaats. In 1878 de pastorie van de nieuwe St. Clemenskerk. In 1900 het nieuwe gemeentehuis. Ook was hij actief bij het wrakslieten, het opruimen van gestrande schepen. Later was hij aannemer van werken voor Rijkswaterstaat. Op bestuurlijk terrein actief bij tal van maatschappelijke organisaties. Ze woonden in de woning aan de Van Stratenweg in Nes. Nu bewoond door fysiotherapeut Gerard Metz.
Hendrik Jans Mosterman (1854-1925) huwde met Trijntje Meinderts Metz (1856-1922)
Hendrik en Trijntje woonden in Buren in het rechter boerderijtje. Het bestaat nog steeds. Hun kinderen zijn hier geboren. In 1899 wordt hij genoemd als raadslid voor de r.k Kiesvereniging 'Ameland'. Hendrik zag geen toekomst voor hemzelf als boer op Ameland. In 1902 ging hij met zijn jongen kinderen naar Zorgvliet. Dat ging blijkbaar niet goed en in 1903 was hij weer terug op Ameland. In 1906 werd er een nieuwe poging ondernomen in Steenwijkerwold. De oudste zoon Jan Mosterman bleef achter op Ameland. Jan werd boer en pachter op de Kooiplaats. Hij huwde in 1913 met Wilemtje "Mientje' Spoelstra 1882-1972. Hun dochter Catharina Josefina werd geboren in 1914. Zoon Gerrit geboren in 1915 en 7 maanden later overleden in 1916 op de Kooiplaats. Johanna werd geboren in 1917 in Nes en de jongste Margaretha is geboren in 1923 in Steggerda. Vader Hendrik Jans had bezittingen op de Kooiplaats.
 vrouw van Hendrik Jans Mosterman (1854-1925).jpg)
Het meisje is Catharina Mosterman, geb. 18 maart 1914 met haar grootmoeder Trijntje Meinderts Metz (1856-1922) vrouw van Hendrik Jans Mosterman (1854-1925). Deze foto zou op de Kooiplaats gemaakt moeten zijn.
.jpg)
Het graf van zoontje Gerrit Mosterman (1915-1916) op RK-begraafplaats te Nes
Uiteindelijk vertekt ook Jan. Hij koopt in 1918 voor 18.000 gulden een boerenplaats in Steggerda.
Dit is Hendrik Jans met zijn vrouw Trijntje in Steenwijkerwold. Later overgenomen door zijn zoon Foppe.
 met Catharina Kienstra.jpg)
.jpg)
Zoon Dirk Mosterman (1901-1987) gehuwd op Ameland in 1928 met Catharina Kienstra (1905-1931) te Westenwold. Catharina was een zuster van Gerardus Kienstra. Zij overleed al jong.
Vlnr Dirk, Meindert, Foppe, Hendrik, Wiebe, Jan en Jaap Mosterman
Vlnr. Antje getr. met J. Blum, Janke getr. met Andries Metz, moeder Trijntje Metz getr. Hendrik Mosterman, Yke getr. met C. Ensing.
Dochter Janke kwam dus weer terug naar Ameland. Toen haar zoon in de oorlog een onderduikadres moest hebben kwam Andries van Oekje terecht op de boerderij van haar broer Dirk in Steenwijkerwold.
Trijntje Jans Mosterman 1857-1900 huwde met de landbouwer en bakker Jan de Jong 1857-1930. Zij overleed al jong. De oudste zoon Jan zat net een paar maanden op het seminarie toen zijn moeder overleed. Hij kan vanwege de afstand niet bij de begrafenis zijn. De zorg voor de jonge kinderen werd overgenomen door Janke de Jong, de zuster van vader Jan.
Achter: Wieberen, Jan, Janke, Johannes, Julius, Jacob en zijn vrouw Gerbentje Kooiker
Voor: Tante Janke, vader Jan, Cilia Mosterman de vrouw van Johannes. Deze foto is gemaakt na de eerste H. Mis van Julius in de St. Clemens kerk . Moeder Trijntje Mosterman, Grietje en Sipke waren al overleden. 1921.
Grafsteen Wiebren Jans (1855-1878). Van Wiebren is niet veel bekend. Zijn kapotte grafsteen vonden we eens op het Nijlansrijd waar puin gestort was voor de oeverversterking.
Jelske Jans Mosterman (1865-1949) huwde met Gerben de Jong (1860-1902). Ze lieten een boerderij verbouwen tegenover het ouderlijk huis van Gerben aan de Kooiweg. Ze woonden waar nu Douwe en Henriette Molenaar wonen. De vader van Gerben was een grote en welgestelde boer. Hij wist drie zoons boer te maken. Jelske en Gerben kregen 5 kinderen. 2 stierven jong. Dochter Johanna trouwde met Jan Gerrits Spoelstra. Catharina trouwde met Andries Molenaar. Die was na de dood van Gerben eerst daar knecht, na het huwelijk met Trijntje haar dochter werd hij boer. In 1902 bij de dood van Gerben waren er 12 koeien, 5 hokkelingen 3 paarden en 8 schapen. Het was daar hard werken. Jelske maakte ook schapenkaasjes, die natuurlijk moesten drogen. Ze had daar het volgende op bedacht. Ze hing op de buitenmuur 2 stoelen ruglings aan de muur. Daarop lagen twee planken met daarop de kaas te drogen. Dat ging lang goed, totdat de kippen de kaasjes ontdekten. Ze hebben ze helemaal leeg gepikt totdat alleen de korsten nog over waren. Later woonde Jelske in een huisje aan de Willibrordusstraat naast waar later Baaike Molenaar de fietsenmaker woonde.
Bidprentje en foto van Jan Jans Mosterman (1868-1955)
 en zijn vrouw Catharina de Jong (1870-1951.) Achter Jeanette (1902-1978), Jacobus ( 1911-1991) en Cyprianus ( 1904-1974).jpg)
Jan Jans Mosterman (Jan Fabriek, boterfabrikant (1868-1955) en zijn vrouw Catharina de Jong (1870-1951.) Achter Jeanette (1902-1978), Jacobus (1911-1991) en Cyprianus (1904-1974).
In 1896 werd Jan Mosterman deels eigenaar van het pand waar de eerste boterfabriek op Ameland is opgericht. Thans de Doe het Zelfzaak Kiewiet. Waarschijnlijk was zijn zwager Foppe de Jong deels financieel betrokken. Eerst draaide de fabriek op handkracht tot er in 1902 een stoommachine kwam. De melk kwam van boeren uit Nes en Buren. In 1911 kocht Foppe de Jong de fabriek. In 1912 verhuisde Jan Mosterman naar Woudsend waar hij ook in de zuivel werkzaam bleef. Op Ameland hield hij de bijnaam Jan Fabriek.
Met dank aan Dirk Mosterman uit Den Haag voor de gegevens uit de Steenwijkerwolde tak. Bronnen: Amelanders.com, AlleFriezen.nl, Hisgis, en Tresoar.nl