Tante Aafke - Ria Evers-Dokter

Het is tijd om over Tante Aafke te schrijven. Als ik dat niet doe, is dat een onrecht, want zij speelde een heel belangrijke rol in mijn leven en in dat van al mijn familieleden. In 1896 geboren was ze de tweede dochter van Jan Dirk Bakker en Sjoukje Bakker. Mijn oma Neeke was haar oudere zus en ome Gribbert haar broer. Ze zorgde voor haar ouders; haar broer en zus waren allebei getrouwd. Toen uiteindelijk beide ouders allebei aan kanker waren overleden, had tante Aafke al een wereld aan ervaring achter de rug als verzorgster/verpleegkundige, zonder daar een diploma voor te hebben gehaald. 

Ze had graag handwerkjuffrouw willen worden, was een kunstenaar met naald en draad en dankzij haar liepen wij er als kind prachtig gekleed bij. Helaas liep ze een belangrijk examen mis, omdat ze op Ameland woonde en het examen in Groningen werd afgenomen. Ze haalde het helaas niet, maar dat nam niet weg dat ze het wel kon.
Weken was ze van huis, zat ze bij families te naaien, te verstellen, en zorgde ook bij hen ervoor dat iedereen er weer knap bij liep. Ook grotere werkstukken, zoals maatkleding en lakens, ging ze niet uit de weg. Van oude kleding maakte ze nieuwe couture, verstellen kon ze als de beste. Mijn grootvader had jarenlang iets aan zijn blauwe ketelpakbroek, want die werd versteld tot het een lappendeken leek. En omdat ze er toch was, deed ze vele huishoudelijke werkzaamheden en "maakte zich nuttig", zoals ze dat noemde. 

Tante Aafke staat uiterst rechts. Op de andere foto's zien we haar met zus Neeke.

Vele oude Amelanders kenden haar als hun baakster. Want dat deed ze ook. Waarom ze geen vroedvrouw is geworden, is me een raadsel en mij niet bekend, maar eigenlijk was ze ook dat, alleen niet gediplomeerd. Ze werd door vele gevraagd te komen bakeren. Bij nacht en ontij werd ze geroepen en gehaald om direct te komen en tante Aafke keek dan altijd eerst in het almanak om te zien hoe laat het opkomend tij was. Zodra ze dit wist, stelde ze de aanstaande vader gerust en kwam met hem mee, of vertelde hem rustig te blijven en dat ze zou komen als het tijd was. Ze miste nooit. En ze wist ook heel goed wanneer de dokter erbij gehaald moet worden en deed dat ook meteen. 
Ze werkte keihard in het kraamgezin en vaak veel te lang, omdat ze wilde dat alles goed liep, niet alleen voor moeder en kind. Soms was de kraamvrouw al lang weer in staat huishoudelijke klusjes te doen en dan deed tante Aafke deze toch zelf. Ze vond dat ze dan later met een gerust hart kon vertrekken.
Tijd had ze voor iedereen en daar werd wel misbruik van gemaakt. Toch zou ze dat nooit aankaarten of zeggen. Ze praatte ook nooit over de families waar ze werkte, naaide of bakerde. Het enigste dat ze wel eens zei was: “Ach, er is overal wel wat….”.

Ze woonde in bij Opa en Oma, want ze was immers alleen, ongetrouwd. Later dacht ik wel eens dat het bewust zo was. Ze had immers veel gezien en meegemaakt. In het badhuus werkte ze ook zij aan zij met Opa en Oma en vooral in de keuken was ze de ster. Haar soep was beroemd. Maar ja, het was dan ook een verrukkelijke soep.
Ze was gefascineerd door de natuur en liet zich door de natuur leiden. Ik denk wel eens dat er niemand zo geweldig en uitgebreid is voorgelicht als ik. Wandelend door de mieden, door de duinen en over het strand praatten we, je kon haar werkelijk alles vragen en op alles kreeg je een eerlijk antwoord.
Zolang aan de zinkstukken werd gewerkt, zorgde tante Aafke voor koffie, soep en een schone keet voor de werkers en directie.

Omdat opa al vrij jong overleed, waren Oma en Tante Aafke een paar vrouwen die altijd samen waren, van alles ondernamen en ergens naar toe gingen. Toen oma op latere leeftijd haar heup brak en verzorging nodig had, zijn ze samen in De Stelp getrokken. Helaas werd tante Aafke dement en dat was vreselijk om te beleven. 

Toen ik op Curaçao woonde is ze in 1975 overleden en ik vond het erg naar dat ik niet bij haar begrafenis heb kunnen zijn. Maar ik troost mezelf met de gedachte dat ik , voordat ze begon te dementeren, haar goed heb gekend en het zo goed was. Maar er gaat geen dag voorbij, of ik denk nog aan haar. Om wat ze deed, hoeveel ze wist, haar keukengeheimen en gewoon om wie ze was. Ik hield van haar.

©Bonaire, 4 april 2017 Ria Dokter.