Ver van het front? - Friesland en de Friezen in de Eerste Wereldoorlog

Het eerste exemplaar van Ver van het front? van de vier Friese auteurs Kees Bangma, Nykle Dijkstra, Sytze de Graaf en Ritske Mud, wordt zondag 11 november aangeboden aan de Friese commissaris der Koning, Arno Brok. De boekpresentatie vindt plaats bij Tresoar, Boterhoek 1 in Leeuwarden.

Voor veel Nederlanders is de Eerste Wereldoorlog een onbekende periode. Ons land blijft buiten de oorlog. Daardoor geen duizenden doden, geen loopgraven, geen gifgas. Toch hebben de gebeurtenissen om ons heen een enorme invloed. Ver van het front? geeft een uniek beeld van deze vergeten oorlogsjaren aan de hand van wat gewone mensen meemaken.

Diverse thema’s: mobilisatie, vluchtelingen, distributie

Veel Friese mannen worden gemobiliseerd en zijn jarenlang van huis. Tegelijk overspoelen Belgische en Franse vluchtelingen de provincie. In Gaasterland en Leeuwarden komen interneringskampen voor buitenlandse militairen. Dagelijkse levensbehoeften zijn op de bon. In veel gezinnen heerst armoede, terwijl boeren en handelaren in agrarische producten grote winsten maken. Honderden zeemijnen spoelen aan op de kusten van de Noord- en Waddenzee, vissers komen om door mijnontploffingen. Geëmigreerde Friezen worden ingelijfd in het Amerikaanse leger en sneuvelen. Duizenden buitenlandse kinderen, die ernstig hebben geleden, vinden een veilige plek in Friesland.

Unieke bronnen

Laat u meenemen in de verhalen van boer Wietze Duursma en zijn vrouw Iebeltje uit Bakkeveen aan de hand van hun unieke dagboek, burgemeester Jacob Patijn van Leeuwarden en de Belgische kaatser August van Lierde, in 1917 koning van de PC. Of in de verhalen uit het niet eerder gebruikte dagboek van Durk Renzema en tientallen anderen die na honderd jaar hun eigen plaats in de Friese geschiedenis krijgen. Een in het oog springende vondst is die van het portret van Jannigje de Vries-Boorsma uit Wartena, in 1919 getekend door de op Wieringen geïnterneerde Duitse kroonprins Wilhelm. Het document is in het bezit van een kleinzoon.

Buitenlandse gasten

Speciaal uit de Verenigde Staten komt een familielid van Rienk Buma, Shelley Buma, samen met haar nicht Melissa vander Baan, naar de boekpresentatie. Rienk Buma werd in 1896 geboren in IJlst. Hij overlijdt als held op de velden van Verdun. Buma ontvangt postuum de Distinguished Service Cross. Onder grote belangstelling wordt hij na de oorlog begraven in Whitinsville, Massachusetts. Hier is nog altijd een plein dat aan deze ‘Friese’ soldaat herinnert: Buma Square. Ook enkele nazaten van Belgische vluchtelingen zullen bij de boekpresentatie aanwezig zijn.

Praktische zaken

Het boek wordt uitgegeven door Uitgeverij Louise te Grou, Ver van het front? is vormgegeven door Monique Vogelsang uit Heerenveen. Het boek heeft een groot A4 formaat, harde kaft, is in fullcolour, inclusief leeslint, telt ruim 300 illustraties, 472 pagina’s, 26 hoofdstukken en een uitgebreid personenregister. Ver van het front? kost € 35 is te bestellen via Amelander Historie en/of vanaf 12 november te koop in de boekhandel.

Over de schrijvers

Kees Bangma (Dokkum, 1957) studeerde bestuurskunde en rechten aan de RUG. Hij vervulde een aantal leidinggevende functies bij de Nederlandse politie. Zijn ‘historisch recherchewerk’ naar de invloed van de Eerste Wereldoorlog op Friesland leidde tot enige tientallen artikelen in (historische) tijdschriften en kranten.

Nykle Dijkstra (Leeuwarden, 1991) studeerde geschiedenis aan de RUG en maritieme geschiedenis aan Universiteit Leiden. Momenteel is hij werkzaam bij het Historisch Centrum Leeuwarden.

Sytze de Graaf (Leeuwarden, 1948), studeerde geschiedenis MO en staats-en bestuursrecht in Groningen. Hij was docent geschiedenis in Sneek en Leeuwarden.

Ritske Mud (Drachten, 1956) volgde de lerarenopleiding Ubbo Emmius te Leeuwarden en studeerde economisch-sociale geschiedenis aan de VU. Hij is werkzaam als docent in het voortgezet onderwijs.

Gastbijdragen

Ron Blom (Leiden, 1963) schreef twee hoofdstukken. Hij is historicus en werkzaam bij het stadsarchief Amsterdam. Marcel Broersma (Groningen, 1973) schreef de epiloog. Hij hoogleraar Media en Journalistieke Cultuur aan de RUG en directeur van het Centre for Media and Journalism Studies. Doeke Sijens (Hantum, 1955) schreef hoofdstuk 16, Friesland voor de Friezen. Hij is momenteel als manager werkzaam bij het Groninger Forum.

Redacteuren